De kerk in Winkel werd jarenlang in de volksmond, bij gebrek aan een naam, "het witte kerkje" genoemd.
Nog niet zo heel lang geleden heeft men terug kunnen vinden dat de beschermheilige van het oorspronkelijke R.K. kerkje de heilige Lucas was.
Dan gaat het om Lucas, de evangelist, schrijver van het 3e evangelie
en van de Handelingen der Apostelen. Zijn naam betekent:
"geboren bij het eerste daglicht".
Hij is een Jood, afkomstig uit Antiochië, het huidige Antakya in Syrië.
Lucas is arts van beroep en wordt genoemd als medewerker van de apostel Paulus.
Het symbool van de evangelist Lucas is de gevleugelde stier of os met een aureool en een boek.
Dat verwijst naar de kracht en de vruchtbaarheid in het licht van de opstanding van Jezus Christus.
Vandaar de huidige naam "Lucaskerk".
Het gebouw dat er nu staat is in 1845 gebouwd ter vervanging van een in 1843 gesloopte kerk.
In 1867 is de toren wegens verzakkingen grotendeels afgebroken en opnieuw opgebouwd.
.jpg)
Het prachtige Knipscheer orgel is uit 1862. De grafstenen in de kerk, die allemaal uit de 17e eeuw stammen,
de herenbank uit 1671 en de preekstoel die uit de dezelfde tijd is, geven al een veel eerdere geschiedenis aan.
Kijken we naar het torenuurwerk dat waarschijnlijk stamt uit het eind van de 15e eeuw, uit 1480 of later,
waarmee het tot één van de oudste nog werkende torenuurwerken ter wereld behoort,
dan komen we nog vroeger in de geschiedenis uit! Dat wordt bevestigd door de torenklok die de het Latijnse inschrift draagt:
"ihesus maria iohannes gherardus de wou me fecit anno domini MCCCCLXXX" het geen vertaald betekent:
"Jezus Maria Johannes Gerardus de Wou heeft mij gemaakt in het jaar des Heren 1480".
Verder weten we uit die periode niet veel. Van die tijd daarvoor is nog minder bekend.
Wat wél bekend is, is dat er al heel vroeg, vanaf ca. 1100, in de "Hoek"of "Winckel"( denk aan de term "winkelhaak")
van de oude Zuiderzee, een aanlandingsplaats was voor kleine zeeschepen. Om z'n gunstige ligging tussen Medemblik en Kolhorn,
had deze plaats ook strategische belang. Op de verhoogde ligging en op een terp verschenen de eerste vissershuisjes en een
kleine kerk (de huidige kerk staat inderdaad nog op een terp).
Als je deze dingen leest, zou je zo graag eens een blik werpen op hoe het er
in die vroegste tijd uit gezien moet hebben. We kunnen er alleen maar over dromen en fantaseren.
Wat daarbij nog zou kunnen helpen is als u eens omhoog kijkt naar het topje van de toren.
-2.jpg)
Daar staat als windwijzer niet een kruis of een haantje, maar een zeepaardje!
Dat kan natuurlijk verwijzen naar de ligging eertijds aan zee. Maar kijk dan maar eens nauwkeuriger,
dan gaat het niet om een gewóón zeepaardje.
Nee de windwijzer bestaat uit het hoofd, de voorbenen en de borst van een "landpaard" zal ik maar zeggen,
met aan de achterkant een vissenstaart! Daarmee wordt een heel interessante verbinding gelegd tussen het leven van de zee
en het leven op het land.
Wordt ermee uitgesproken "dat alles ligt in Gods Hand"? Wie zal het zeggen...........?
ds. Jaap Jonkmans
